ΠΡΟΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ταχ. Δ/νση: Λεωφόρος Συγγρού 15-17
Τ.Κ. 117 43 Αθήνα
Email: ssona@patt.gov.gr
Ιστοσελίδα: www.patt.gov.gr
Για την δημόσια διαβούλευση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με Αρ. Πρωτ.YПEN/ΔΥΠΑ/0938/71931/25-4 10-23
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Οι κάτωθι υπογράφοντες φορείς από το Δήμο Λαυρεωτικής δηλώνουμε την αντίθεση μας στο έργο επέκτασης του λιμενοβραχίονα της εταιρίας Ravago στον κόλπο του Αγίου Νικολάου στην περιοχή Θορικό του Δήμου Λαυρεωτικής.
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την επέκταση του λιμενοβραχίνονα εντάσσεται σε ένα συνολικό επενδυτικό σχέδιο του ομίλου RAVAGO με επίκεντρο τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις της στο Λαύριο. Το σχέδιο αυτό έχει εγκριθεί προς χρηματοδότηση στο Ν. 4864/2021 με αρ. απόφασης: 89/05.05.2023 (ΦΕΚ 3209Β-2023) και προβλέπει τον εκσυγχρονισμό, την ενεργειακή αναβάθμιση και επέκταση (προβλήτα, μονάδες παραγωγής) της βιομηχανικής μονάδας στο Λαύριο.
Τεχνηέντως αποκρύπτεται από την εταιρεία στην εν λόγω ΜΠΕ η επέκταση της δραστηριότητας, γιατί μπορεί να την «περάσει» μεταγενέστερα πιο εύκολα εκμεταλλευόμενη το νομικό καθεστώς διευκόλυνσης αδειοδοτήσεων όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων εις βάρος του περιβάλλοντος και της ζωής των κατοίκων του Λαυρίου και των όμορων οικισμών.
Η υλοποίηση του έργου αυτού και η επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρίας Ravago για παραλαβή δια θαλάσσης, αποθήκευση και επεξεργασία υγρού στυρενίου σε μία περιοχή ήδη πολύ επιβαρυμένη περιβαλλοντικά από τη μακροχρόνια (5.000 ετών) μεταλλευτική δραστηριότητα, την λειτουργία του εργοστασίου της ΔΕΗ και του Σταθμού Βιολογικού Καθαρισμού του Λαυρίου δεν είναι αποδεκτή.
Στην περιοχή έχουν γίνει μελέτες και έχουν καταλήξει σε αποτελέσματα την επιβάρυνσης του πληθυσμού που αριθμεί τις 24.545 κατοίκους του Λαυρίου - Αγίου Κωνσταντίνου - Κερατέας και των γύρω οικισμών από τα κατάλοιπα μολύβδου και αρσενικού από τη μακροχρόνια μεταλλευτική δραστηριότητα. Σε απάντηση αυτών των συμπερασμάτων η πολιτεία και συγκεκριμένα η Περιφέρεια έχει προβεί σε χρηματοδότηση έργων εξυγίανσης των εδαφών στην περιοχή της Μπλέντας στο Λαύριο, το Πολυτεχνείο σε κατασκευή υπόγειου στεγανού αποθηκευτικού χώρου για τα υπολείμματα αρσενικού στο κτήριο Κονοφάγου και ο Δήμος εκτελεί σειρά έργων για την κάλυψη εδαφών από τα υπολείμματα της μεταλλευτικής δραστηριότητας για την προστασία των κατοίκων των οποίων η υγεία επιβαρύνεται και κινδυνεύει από την περιβαλλοντική ρύπανση στην περιοχή. Όλα αυτά τα έργα για την αποκατάσταση της εδαφικής ρύπανσης έχουν γίνει κάτω από την πίεση και αγώνων των κατοίκων όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό αποκρύπτεται από το ιστορικό της περιοχής στην εν λόγω ΜΠΕ.
Αρκετοί οικισμοί (Συρί, Αγία Μαρίνα, Περιγιάλι, Τσονίμα, Καλοπήγαδο κ.α.) βρίσκονται σε απόσταση 100-500 μέτρων από την εν λόγω εταιρία με τις επιλογές επέκτασης μίας άκρως επικίνδυνης δραστηριότητας. Έχουν ήδη κατατεθεί οι μελέτες των σχεδίων πόλεων των οικισμών προς έγκριση στις αρμόδιες υπηρεσίες και δεν έχει προχωρήσει επί της ουσίας τίποτα. Ένταξη στο σχέδιο πόλης με όλες τις υποδομές και τις αντίστοιχες προϋποθέσεις ενδέχεται να δημιουργεί εμπόδια στις βιομηχανικές επεκτάσεις και στην αδειοδότησή τους. Είναι και αυτός ένας λόγος που καθυστερούν τόσα χρόνια οι εγκρίσεις και οι εντάξεις. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δεν περιλαμβάνει στο ανθρωπογενές περιβάλλον τους οικισμούς αυτούς.
Οι κάτοικοι της Λαυρεωτικής έχουν πικρή εμπειρία από το έγκλημα με το Βιομηχανικό Ατύχημα Μεγάλης Έκτασης (ΒΑΜΕ) στην εταιρία «ΧΥΜΑ Α.Ε.» τον Ιούλιο του 2006. Η εν λόγω εταιρία είχε λάβει την έγκριση περιβαλλοντικών όρων και πληρούσε θεωρητικά τις προδιαγραφές ασφαλείας, ενώ διατηρούσε και παράνομες δεξαμενές αποθήκευσης πτητικών υδρογονανθράκων (διαλυτών). Η έκταση της ΧΥΜΑ Α.Ε. είναι όμορη της υφιστάμενης δραστηριότητας της εταιρείας RAVAGO και αποτελεί το έδαφος που η RAVAGO σχεδιάζει την επέκταση της παραγωγικής και αποθηκευτικής της δραστηριότητας, ως ενιαίο σχέδιο μαζί με την επέκταση του προβλήτα.
Οι άμεσες επιπτώσεις του ΒΑΜΕ στην «ΧΥΜΑ Α.Ε.» τον Ιούλιο του 2006 αντιμετωπίστηκαν με κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού και ειδοποιήσεις για περιορισμό άσκοπων κινητοποιήσεων, προληπτικών απομακρύνσεων ευπαθών ομάδων κτλ. Έκτοτε, παρά τις σταθερές διεκδικήσεις του κινήματος, φορέων και συλλόγων της περιοχής, δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα καμία μελέτη για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις του ΒΑΜΕ στην υγεία των κατοίκων. Γιατροί και άλλοι επιστήμονες της περιοχής απαιτούν επίσης να πραγματοποιηθεί μελέτη αναφέροντας ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά οι ασθενείς με καρκίνο συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, παρά την συνολική επιβάρυνση της περιοχής τις προηγούμενες δεκαετίες. Στην ΜΠΕ δεν γίνεται καμία αναφορά στο ΒΑΜΕ του 2006 και την επιβάρυνση που προκάλεσε στο περιβάλλον της περιοχής.
Το βασικό υλικό που διαχειρίζεται η εταιρεία είναι υγρό στυρένιο (Cas No. 100-42-5), ουσία χαρακτηρισμένη από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Ταξινόμησης και Επισήμανσης Χημικών Ουσιών (Κανονισμός CLP 1272/2008) ως: εύφλεκτο, τοξικό διά της εισπνοής, διαβρωτικό και ερεθιστικό του δέρματος, τοξικό στην αναπαραγωγή και ικανό να προκαλέσει σημαντική βλάβη στην όραση και τα μάτια, καθώς και σε προσβολή της ακοής. Τα παραπάνω, όχι σε περίπτωση καύσης του υλικού σε περίπτωση ατυχήματος, αλλά κατά την χρήση του σε κανονικές συνθήκες ή σε περίπτωση απλής διαρροής. Η εταιρεία διαχειρίζεται και αποθηκεύει επίσης σημαντικό αριθμό άλλων πτητικών υδρογονανθράκων, υγρό άζωτο, LNG κ.α.
Δημιουργούνται συνθήκες αυξημένης επικινδυνότητας και για τους εργαζόμενους της εταιρείας, μόνιμους και εργολαβικούς. Τα μέτρα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας (Υ.Α.Ε.) είναι τα μόνα «έξοδα» που δεν αποφέρουν κάποιο άμεσο κέρδος για τους επενδυτές κάθε είδους, είναι τα πρώτα που περικόβονται όταν μειωθεί η κερδοφορία των ομίλων. Αυτή την πικρή εμπειρία την έχει γνωρίσει η περιοχή μας τόσο με τα δεκάδες εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα, όσο και με το «έγκλημα» στη ΧΥΜΑ το 2006.
Είμαστε αντίθετοι με τα επεκτατικά σχέδια ή σχέδια νέας εγκατάστασης όποιας χημικής βιομηχανίας δίπλα στην πόλη του Λαυρίου και στους οικισμούς μας, πολλαπλασιάζοντας τις ζημιές σε περίπτωση ατυχήματος καθώς τα υλικά που θα αποθηκεύονται θα είναι σε πολλαπλάσιες ποσότητες , αυξάνοντας έτσι και ενδεχόμενο τροχαίο ατύχημα με εμπλοκή επικίνδυνου εμπορεύματος κατά την χερσαία μεταφορά του από ή προς την εγκατάσταση. Άλλωστε, όπως περιγράφεται στην δραστηριότητα της εταιρείας RAVAGO, η ίδια ασκεί και εμπορική δραστηριότητα διανομής και διακίνησης βιομηχανικών Α’ Υλών, κυρίως οργανικούς διαλύτες.
Ο κίνδυνος για απρόβλεπτες συνέπειες στο περιβάλλον και σε ανθρώπινες ζωές πολλαπλασιάζονται ακόμη περισσότερο με την αύξηση της υποδομής και τη λειτουργία νέων εγκαταστάσεων δίπλα ακριβώς από σε ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια του ΑΗΣ-ΔΕΗ στην Ελλάδα με μεγάλες αποθήκες πετρελαίου μαζούτ και φυσικού αερίου. Όλα αυτά, τεχνηέντως αποκρύπτονται από την εν λόγω Μ.Π.Ε. που έχει κατατεθεί.
Σχέδια εκκένωσης που να συμπεριλαμβάνουν τους εργαζόμενους στην RAVAGO (τωρινούς και «μελλοντικούς», τους εργαζόμενους στον ΑΗΣ-ΔΕΗ και τον Βιολογικό Καθαρισμό, καθώς και τους εκατοντάδες οικιστές των γύρω περιοχών δεν υπάρχουν, δεν έχουν κατατεθεί, δεν έχει γίνει καμία ενέργεια. Ουσιαστικά, όλοι οι παραπάνω εξυπηρετούνται από μία (!) οδική αρτηρία που σε περίπτωση ατυχήματος στις εγκαταστάσεις της RAVAGO αναγκαστικά πρέπει να κλείσει! Επομένως, ουσιαστικά δεν υπάρχει διαφυγή για εργαζόμενους και κατοίκους σε περίπτωση εκκένωσης. Ούτε αυτό λαμβάνεται υπόψη στην ΜΠΕ και το Σχέδιο συνολικής επέκτασης της RAVAGO στο Λαύριο.
Είναι τουλάχιστον προκλητικό, οριακά εγκληματικά επικίνδυνο να μιλάμε για επέκταση βιομηχανικών δραστηριοτήτων και εγκαταστάσεων όταν τα Κέντρα Υγείας της περιοχής κυριολεκτικά φυτοζωούν και έχουν αφεθεί στην τύχη τους υποστελεχωμένα από υποδομές, υλικά και προσωπικό, ενώ απουσιάζει Δημόσιο Γενικό Νοσοκομείο σε μια τεράστια περιοχή όπως η Ανατολική Αττική. Οι φορείς της περιοχής έχουν αναδείξει σε δεκάδες παρεμβάσεις τους την ανάγκη άμεσης στήριξης της ΠΦΥ στην περιοχή και την δημιουργία Δημόσιου και Δωρεάν Νοσοκομείου στην Ανατολική Αττική.
Επιπλέον, με την επέκταση του λιμενοβραχίονα Θα επιβαρυνθεί το θαλάσσιο περιβάλλον από τα δρομολόγια μεγαλύτερων φορτηγών πλοίων, 35.000dwt χωρητικότητας έναντι 5.000dwt που προσεγγίζουν την περιοχή αυτή τη στιγμή όπως μας ανακοινώθηκε στο δημοτικό συμβούλιο της 21/11/2023 από τους εκπρόσωπους της εταιρίας. Με έκπληξη παρατηρούμε ότι τα μεγέθη της εισήγησης στο περιφερειακό συμβούλιο διαφέρουν. Τα φορτηγά πλοία θα διαταράσσουν τόσο το περιβάλλον και θα είναι δυσανάλογα με το χώρο που θα χρειάζεται να ρυμουλκούνται για να προσεγγίσουν τον προβλήτα εκφόρτωσης όπως ενημερωθήκαμε. Η θαλάσσια περιοχή είναι Ζώνη Προστασίας με τίτλο: «Κανάλι Μακρονήσου» με κωδικό GR3000018.
Δυτικά της εγκατάστασης σε απόσταση λίγων μέτρων σώζονται ο αρχαίος ναός της Δήμητρας, 2 μυκηναϊκοί τάφοι, απομεινάρια του αρχαίου οικισμού του Θορικού και το αρχαιότερο σωζόμενο θέατρο του Θορικού. Όλες αυτές οι σπουδαίες αρχαιότητες και ρημάζουν χωρίς να αξιοποιούνται όπως θα έπρεπε, και βρίσκονται μια ανάσα από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η RAVAGO με την επέκτασή της θα υποβαθμίσει περαιτέρω τις σημαντικές αυτές αρχαιότητες και το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής και της Αττικής συνολικότερα.
Στην σημερινή εποχή υπάρχουν όλες οι τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις να χωροθετούνται σε εκτάσεις μακριά από τις κατοικημένες περιοχές, με συνολική μέριμνα για την προστασία της ζωής και του περιβάλλοντος. Με δραστηριότητα που να ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο ατυχήματος, με τα μέτρα Υ.Α.Ε. και ασφαλούς μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων σε πρώτη προτεραιότητα.
Για τους παραπάνω σημαντικότατους λόγους καλούμε τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου να σταθούν απέναντι στα σχέδια συνολικής υποβάθμισης της ζωής μας, της περιοχής και του περιβάλλοντός της.
Πάνω από όλα, και το πιο σημαντικό: καλούμε τον λαό της περιοχής να βάλει φρένο στην επέκταση, να αγωνιστεί για την προστασία της ζωής του και του περιβάλλοντος. Να αγωνιστούμε όλοι μαζί απέναντι στα επενδυτικά σχέδια που βλέπουν την περιοχή μας φιλέτο για κερδοφορία χωρίς να λογαριάζουν την ζωή και την υγεία μας.
Οι κάτωθι υπογράφοντες φορείς του Δήμου Λαυρεωτικής, έχοντας αδιαπραγμάτευτη στάση απέναντι στην δημόσια υγεία των πολιτών της Λαυρεωτικής αλλά και γενικότερα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, δηλώνουμε την έντονη αντίθεσή μας και δεσμευόμαστε ότι θα αντιταχθούμε στα επεκτατικά σχέδια με όποιο τρόπο απαιτείται. Καλούμε κάθε συλλογικότητα και κάθε άνθρωπο να πάρει θέση για τη ζωή μας και την περιοχή μας.
Οι υπογράφοντες φορείς:
Ομοσπονδία Παραλιακων Εξωραϊστικών και Πολιτιστικών Συλλόγων Λαυρεωτικής (Αγία Μαρίνα, Βρωμοπούσι, Πανόραμα, Περιγιαλι, Τσονιμα, Συρι, Ναυταθλητικος Όμιλος).
Ομάδα Φιλοσοφικού Καφενείου Λαυρεωτικής.
Σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων Λαυρεωτικής.
Συνδικάτο Οικοδόμων Λαυρεωτικής.
Σωματείο Ηλεκτροτεχνιτών Λαυρίου.
Παράρτημα ΝοτιοΑνατολικής Αττικής Συνδικάτου Επισιτισμού-Τουρισμού και Ξενοδοχείων Ν.Αττικής.
Ομάδα Γυναικών Λαυρεωτικής (Μέλος της ΟΓΕ).
ΕμποροΕμπαγγελματοΒιοτεχνικός Σύλλογος Λαυρίου «Ο ΕΡΜΗΣ»
Σύνδεσμος φιλίας και αλληλεγγύης των λαών «Λαύριο-Αλεξινατς»
Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής (Με την υποσημείωση να συνεχίσει να ισχύει το άρθρο 17 του ν.2308/1995 για την Λαυρεωτική).
Σωματείο Εργαζομένων στην Επιχείρηση "Βλάχος"
